Ekim 2021’de genel seçimler yapılmış ve Şii gruplar içerisinde Mukteda es-Sadr grubu öne çıkmıştı.
Hükümetin kurulması için, Sadr grubu, Kürtlerden PDK, Sünnilerden de Helbusi grubuyla anlaşarak, yola devam etmişlerdi.
Hükümetin kurulması için ilk iki adımdan biri meclis toplanmış, Sünnilerin payına düşen meclis başkanlığına Helbusi’yi seçmişti.
İkinci adım olarak ta Kürtlerin payına düşen cumhurbaşkanlığı koltuğuna da bir Kürd’ü seçecek, o da Sadr’ın işaret edeceği bir Şii’yi başbakan olarak atayacaktı.
Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturacak kişi konusunda PDK ile YNK anlaşamayınca, işler sarpa sardı.
Cumhurbaşkanı seçilemediği için, hükümet de kurulamadı.
Geçen süre zarfında yapılan diyaloglar sonuç vermeyince, Sadr grubu parlamentodan çekildi, ardından da Sadr taraftarları sokaklara çıktı.
Böylelikle bugün kaynamakta olan kazanın altındaki ateşin ilk fitili yakılmış oldu.
Sadr grubunun parlamentodan çekilmesiyle, hükümet kurma sürecini tamamlamak için İran destekli Şii Koordinasyon Çerçevesi çalışmaları başlattı.
Bu grup başbakan adayı olarak ta, 25 Temmuz’da eski Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Muhammed Şiya Sudani’yi ilan etti.
Bu gelişme karşısında Sadr taraftarları, Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakan adayı olan Sudani’yi protesto etmek için başkent Bağdat’ta hükümet binaları ve yabancı misyon temsilciliklerinin bulunduğu Yeşil Bölge’y e geçerek, meclis binasına girip, süresiz oturma eylemini başlattılar.
Irak Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre yaşanan olaylarda bugüne kadar 25’i asker olmak üzere yüzlerce kişi yaralanmış.
Olay üzerine Irak Meclis Başkanı Muhammed el-Helbusi, meclisteki oturumların ikinci bir karara kadar askıya alındığını duyurdu.
Arap Birliği, Irak’taki siyasi güçlere tansiyonu düşürme çağrısında bulundu.
ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği tüm siyasi partileri şiddetten kaçınmaya çağırdı.
Cumhurbaşkanı Berhem Salih olayların son bulması için ulusal diyalog çağrısı yaptı.
Birleşmiş Milletler Irak Misyonunundan yapılan açıklamada ise, Irak’taki durumun endişe verici olduğu, daha fazla şiddetin yaşanmaması ve tüm Iraklıların çıkarına olan tansiyonun düşürülmesi için tarafların akıllıca hareket etmesinin gerekliliğine vurgu yapılıyor.
Sadr taraftarlarının başlattığı gerilimin son bulması için bir çağrı da Erbil’den geldi.
Irak’ta yaşanan son gelişmelerle ilgili endişeli olduklarını belirten Başkan Neçirvan Barzani açıklamasında; “Kürdistan Bölgesi her zaman olduğu gibi çözümün bir parçası olacak. Irak’ta tüm tarafları ikinci başkent Erbil’e davet ediyoruz. Ülkenin çıkarları doğrultusunda açık ve kapsamlı diyaloga başlayın, diyalogun çözemeyeceği sorun yoktur.”
Başkan Barzani’nin açıklamasında en fazla dikkatimi çeken, „…Ülkenin çıkarları doğrultusunda açık ve kapsamlı diyaloga başlayın, diyalogun çözemeyeceği sorun yoktur…” cümlesi oldu.
Çünkü sürecin bu noktaya varmasını tetikleyen etkenlerden birisi de Kürtlerin kendi paylarına düşen koltuk konusunda bir uzlaşmaya varamayışları…
Özellikle de PDK ve YNK, Başkan Neçirvan Barzani’nin vurguladığı gibi ulusal çıkarları doğrultusunda açık ve kapsamlı bir diyalog içerisinde olmuş olsalardı ne Erbil bu kadar dağınık ne de Bağdat kaynayan kazan olurdu.
Bağdat’ta fokurdayan kazanın Erbil’e nasıl bir etki yapacağı ise, Kürtlerin kendi aralarında kuracakları diyalog ve alacakları tutuma bağlı…
31.07.2022